Nasze samopoczucie i jakość życia zależą w dużej mierze od tego, jak odnosimy się do własnych emocji. Jest to jednak złożone zadanie, które oprócz tego, że wymaga od nas przyjęcia pewnych rutyn, nie może mieć miejsca, jeśli posiadamy pewne błędne przekonania na temat naszej strony emocjonalnej.

Pierwszym z tych problematycznych przekonań jest to, że jesteśmy skazani na doświadczanie emocji, które w sposób całkowicie spontaniczny pojawiałyby się w naszej świadomości w oderwaniu od naszej woli i naszych zainteresowań. Prawda jest taka, że choć nie możemy całkowicie kontrolować tego, co dzieje się w naszym umyśle, to jednak mamy pewne pole manewru, aby wpłynąć na to, jak odczuwamy rzeczy, które nam się przytrafiają.

Drugim z tych przekonań jest to, że emocje zawsze przejawiają się od wewnątrz, od naszej subiektywności do obiektywnych działań i ruchów, które znajdują odzwierciedlenie w naszym ciele. W rzeczywistości, w ten sam sposób, że nasze emocje mają wpływ na nasze ciało i nasze działania, to samo jest prawdziwe w drugą stronę: możemy podjąć działania, które pomagają modulować naszą stronę emocjonalną. Właśnie o tym drugim będziemy mówić w tym artykule, skupiając się na tym, jak możemy wpływać na nasze emocje poprzez postawy ciała.


Jak nasza postawa wpływa na nasze emocje?

Układ nerwowy daleki jest od bycia prostą “centralką”, z której wydawane są polecenia i sterowane wszystkie procesy zachodzące w naszym organizmie. Mózg wysyła impulsy nerwowe poprzez łańcuchy neuronów, aby aktywować lub dezaktywować mięśnie, gruczoły i wszelkiego rodzaju organy i nieustannie odbiera potok informacji ze wszystkiego, co się w nas dzieje (lub co jest rejestrowane przez nasze zmysły).

Innymi słowy, jego praca nie jest jednostronna, ale uczestniczy w pętli sprzężenia zwrotnego percepcja-działanie, która nie ma wyraźnego kierunku: tak jak na przykład decyzje, które podejmujemy, wpływają na sposób, w jaki się poruszamy, tak sposób, w jaki się poruszamy, prowadzi nas do rejestrowania różnych bodźców, a te nowe wejścia wpływają na nasze stany psychiczne.

Zarządzanie emocjami poprzez postawę ciała.

Dotyczy to zarówno procesów biologicznych, które zależą od naszych dobrowolnych działań, jak i tych, które są mimowolne. Na przykład nasz układ nerwowy jest pełen sieci neuronów, które przez cały czas wysyłają do mózgu mnóstwo informacji, a nasze mięśnie mają też pewne struktury czuciowe, które informują nas o położeniu poszczególnych części: są to włókna mięśniowe, ścięgna i receptory w stawach.

Te dane wejściowe nie są po prostu informacją, jak to zwykle rozumiemy. Nie są tylko materiałem, na podstawie którego można podejmować decyzje i wiedzieć z intelektualnego punktu widzenia, co się dzieje w naszym organizmie. Sprzyja też pojawieniu się pewnych emocji. Ma to sens, jeśli weźmiemy pod uwagę, że emocje są przodkowymi mechanizmami adaptacyjnymi, które pomagają nam reagować na bodźce szybko i bez konieczności nadmiernego myślenia, co jest kluczowe dla przetrwania (nie zawsze możemy sobie pozwolić na poświęcenie kilku minut na zastanowienie się, co zrobić).

Nic więc dziwnego, że przez setki tysięcy lat nasz układ nerwowy został “zaprogramowany” serią predyspozycji do łączenia określonych stanów emocjonalnych z określonymi pozycjami ciała — co pomaga chronić nas przed niebezpieczeństwem i jak najszybciej wykorzystywać nadarzające się okazje.


Sposoby, w jakie postawa ciała wpływa na nasze emocje.

Sposób, w jaki nasza postawa wpływa na nasz stan emocjonalny, można podzielić na dwie kategorie.

Sfera wewnętrzna.

To ta, która odbywa się w naszym własnym organizmie. Innymi słowy, największy wpływ na nią ma to, co organiczne i nasze biologiczne predyspozycje.

Sfera psychospołeczna.

Opiera się na komunikacji, jaką mamy z osobami z naszego otoczenia, które mogą nas zobaczyć. W szczególności opiera się na komunikacji niewerbalnej – sposobie, w jaki przekazujemy informacje poprzez elementy, których nie można ująć w słowa, w połączeniu ze sposobem, w jaki fakty te są interpretowane przez innych. Nasze postawy przekazują wiadomość, a my rejestrujemy, jak inni odbierają tę informację.


Jak poprawić nastrój poprzez postawę ciała?

Chociaż każdy przypadek jest wyjątkowy i zwykle zaleca się udanie się na psychoterapię, aby otrzymać spersonalizowane szkolenie w zakresie zarządzania emocjami, oto kilka wskazówek, które możesz zastosować w swoim życiu.

Unikaj krzyżowania ramion lub splatania rąk przed sobą, jeśli chcesz się zrelaksować.

Skrzyżowanie ramion lub zaciśnięcie dłoni pod mostkiem wiąże się z oczekiwaniem, że coś lub ktoś może nas zaatakować, dlatego używamy ramion do ochrony pewnych wrażliwych części ciała. Robienie tego może sprawić, że na początku poczujemy się nieco zdenerwowani, ale szybko nabierzemy pewności siebie, gdy uświadomimy sobie, że nie ma żadnych negatywnych konsekwencji przyjęcia bardziej otwartej postawy.


Nie przechylaj swojego ciała, jeśli chcesz zwiększyć pewność siebie.

Jeśli nie chcemy się rozluźnić i nabrać więcej pewności siebie, najlepiej zorientować całe ciało w kierunku głównego rozmówcy. Jeśli zaoferujesz swoją przekątną, twoje ciało zinterpretuje, że jest coś, czego należy się obawiać ze strony tej osoby.

Bądź wyprostowany.

Bez obsesji na punkcie utrzymania całkowicie sztywnego kręgosłupa (co nie jest zbyt dobre dla zdrowia), staraj się przynajmniej nie garbić zbytnio. Ta postawa służy jedynie utrzymaniu kilku grup mięśniowych sztywnych w tym samym czasie w zupełnie niepotrzebny sposób, utrzymując aktywne to doświadczenie, że coś złego może się z tobą stać i negatywnie wpływając na twoją pewność siebie zarówno w tym, jak i postrzegasz siebie i jak inni cię postrzegają.